Mr. Holmes Review - Sherlock in de winter van zijn leven

In Mr. Holmes zien we ’s werelds beroemdste detective zoals we hem nog nooit eerder zagen: oud en dementerend. Of dit een interessante film oplevert, lees je in deze Mr. Holmes review.

Ouder worden is voor niemand makkelijk, zelfs niet voor Sherlock Holmes. Ian McKellen speelt de gepensioneerde detective overtuigend als een briljant man die worstelt met de enige uitdaging die hij niet kan overwinnen: de aftakeling van zijn eigen verstand.

Mr. Holmes is een totaal ander Sherlock Holmes-verhaal dan we gewend zijn. De nadruk ligt niet zozeer op actie (zoals in de films met Robert Downey Jr.) of intelligente confrontaties (zoals in de BBC-serie met Benedict Cumberbatch): deze film vertelt vooral een persoonlijk verhaal.

Het is 1947 en de 93-jarige Sherlock Holmes heeft zich teruggetrokken op een boerderij op het Engelse platteland. Hij brengt de nadagen van zijn leven vooral door met het houden van bijen en af en toe geforceerde gesprekken voeren met zijn huishoudster, mevrouw Munro.

Door deze setting heeft Mr. Holmes een zekere melancholie: Holmes is kwetsbaarder en onzekerder dan hij ooit is geweest. Hij beseft dat zijn herinneringen niet meer zijn wat ze geweest waren en probeert wanhopig om met Japanse kruiden en andere middelen zijn verstand te behouden.

Ook hoopt hij zich de details van zijn vergeten laatste zaak te kunnen herinneren, door op te schrijven wat er daadwerkelijk gebeurd is. Holmes wordt hierin aangemoedigd door Roger, de zoon van mevrouw Munro, die een groot bewonderaar is van Holmes.

Hoewel Holmes ook in deze film niet de meest sociale figuur is, groeit er onvermijdelijk een band tussen de detective en Roger. Deze relatie vormt de kern van Mr. Holmes: de chemie tussen McKellen en kindacteur Milo Parker is een prettige uitzondering op de verder sombere toon.

Dat de film zich vooral richt op de persoonlijke relaties van Holmes heeft zowel een voor- als een nadeel. Het voordeel is dat de detective zich op unieke wijze kan ontwikkelen: omdat hij hulpbehoevend is, moet de individualistische Holmes leren om socialer te worden.

Aan de andere kant zorgt de nadruk op Holmes, mevrouw Munro en Roger wel voor een nogal trage film. Er is minder spanningsopbouw dan in de moderne Sherlock-verhalen van de afgelopen jaren. Het centrale mysterie in de film wordt gevormd door de vergeetachtigheid van de detective.

De details van Holmes’ laatste zaak worden namelijk met flashbacks langzaam uit de doeken gedaan. Tegen het einde kom je erachter wat er gebeurd is en waarom Holmes met pensioen ging, maar die oplossing is minder bevredigend dan zien hoe hij een crimineel meesterbrein dwarsboomt.

De film heeft dan ook een heel andere structuur dan menige film, serie of game waarin de detective de hoofdrol speelt.

Wat ook de vaart uit het verhaal haalt, zijn de flashbacks naar Holmes’ reis naar Japan. Omdat hij op zoek is naar een kruid om de aftakeling van zijn brein tegen te gaan, geeft dit wel inzicht in de problemen waarmee de eens zo briljante speurneus worstelt.

Deze subplot had echter wel iets korter gekund en voegt verder weinig toe aan de film. Wat dat betreft is het ook een gemiste kans dat kijkers weinig te zien krijgen van het land dat Holmes per se moest bezoeken. De meeste scènes spelen zich immers binnen af.

Dat betekent niet dat Mr. Holmes een slechte film is, verre van zelfs. Het ijzersterke acteerwerk, de persoonlijke groei van Holmes (in de nadagen van zijn leven, nog wel) en de unieke setting maken de film de moeite waard, mits je je over de melancholieke toon heen kunt zetten.

Je kunt Mr. Holmes dan ook het beste zien als een karakterstudie over de grootste detective ter wereld, in plaats van een spannende, traditionele mysteriefilm. Mr. Holmes is niet perfect, maar biedt wel een frisse kijk op onze favoriete speurneus.