Loot boxes illegaal? - Landen zitten niet allemaal op één lijn

Loot boxes blijven terugkeren in het nieuws. Veelal in negatieve zin. Ondertussen buigen steeds meer landen zich over de kwestie of loot boxes illegaal zijn.

Het begon tot nu toe in Nederland en België, maar steeds meer landen onderzoeken nu of de loot boxes de wet overtreden. In sommige gevallen worden er ook al sancties ondernomen.

In Nederland is het in ieder geval erg duidelijk: ja, de loot boxes zijn een probleem voor de Nederlandse wetgeving. Dit komt voornamelijk omdat de items in veel gevallen een waarde buiten de games om krijgen, waardoor het bedrijf achter de game de regie verliest over iets wat op dat momenteel verhandeld kan worden voor echt geld.

In Nederland zijn in ieder geval de eerste maatregelen tegen loot boxes al genomen. Steam is ingegaan op een verzoek om de Steam Marktplaats voor twee PC-games (Counter Strike: Global Offensive en Dota 2) tijdelijk te sluiten, zodat de items verkrijgbaar door loot boxes niet buiten de spellen om kunnen worden verhandeld. Steam is zelf niet echt tevreden met de maatregel, maar het was volgens Valve de enige reactie die ze konden geven op een verzoek dat vroeg om snel te handelen en met sancties dreigde.

Het is nog onbekend of Nederland met meer sancties komt, maar de kansspelautoriteiten hebben hier waarschijnlijk meer verzoeken uitgeschreven dan alleen naar Steam. Er zijn flink wat titels die namelijk de Nederlandse wet overtreden. Eerder publiceerden wij al een overzicht welke loot box games nu eigenlijk de wet overtreden, wat als je erop terug kijkt toch een aardig lijstje is met veel bekende en veel gespeelde videogames.

Ook in België is er veel kritiek gekomen op loot boxes. België heeft al flink wat ontwikkelaars op de vingers getikt en verzocht om hun spellen aan te passen, of er kunnen hoge boetes volgen. Dit is het geval bij games als Overwatch, FIFA 18, Counter-Strike: Global Offensive en Star Wars Battlefront II. Het probleem is hier hetzelfde als in Nederland: de items krijgen buiten de game om een waarde en worden daardoor plots een handelswaar.

Ons buurland heeft fikse boetes op het oog die maximaal tot 1,6 miljoen kunnen oplopen. De Belgische wetgeving maakt het ook mogelijk om gevangenisstraffen van 10 jaar op te leggen. Dit kan trouwens alleen als blijkt dat loot boxes negatief zijn geweest voor minderjarigen. Is dit niet zo dan liggen de boetes iets lager, maar nog steeds erg hoog: 800.000 euro of een gevangenisstraf van 5 jaar.

De kritiek op Overwatch is al geminderd, omdat de makers laten weten te luisteren naar opmerkingen die vanuit de community komen. Zo is er gezorgd dat er minder snel duplicaten voorkomen en uiteindelijk krijgen spelers ook meer credits voor lootboxes. Maar alsnog komt er toeval bij kijken en dat toeval is een probleem. Daarnaast doen Overwatch en andere games er alles aan om je te verleiden toch die loot boxes te gaan kopen.

Maar goed: België en Nederland zijn maar een kleine afzetmarkt. Grote ontwikkelaars liggen er waarschijnlijk niet wakker van als games later, met aanpassingen of misschien zelfs helemaal niet uitgebracht worden.

De Fransen zijn de eersten die niet hun poot stijf houden om actie te ondernemen tegen loot boxes. Dit zorgt voor een interessant contrast tussen de Belgen en hun buren Frankrijk. De Franse kansspelautoriteiten hebben voornamelijk kritiek geuit op microtransacties omdat ze ook minderjarigen kunnen verleiden tot een aanschaf. Voor de rest ziet Frankrijk dat loot boxes 'tegen beleidsdoelen ingaan', maar niet dat ze de wet overtreden.

Momenteel worden er nog spellen onder de loep genomen in Frankrijk, maar er is een vrij kleine kans dat er echt een actie tegen loot boxes vanuit Frankrijk zal komen. Wel wil het land kijken hoe ze impulsaankopen van jongeren sterk kunnen verminderen. De Franse autoriteit kan ook eventueel nog bepaalde ontwikkelaars en uitgevers op de vingers tikken als blijkt dat ze zelf niet in staat zijn om de loot boxes te beheren.

Vooralsnog vindt Frankrijk loot boxes geen vorm van gokken, maar daar kan dus nog verandering in komen. Bijvoorbeeld wanneer items buiten de games om ook een waarde in geld krijgen.

Ook in de Verenigde Staten zijn loot boxes onderwerp van de dag. Zo erg dat er al wetsvoorstellingen worden voorbereid en ingediend om de game-industrie aan te kunnen pakken. Op het eiland Hawaï benaderen ze loot boxes bijvoorbeeld als een uiterst serieus probleem, zelfs nu het momenteel onduidelijk is of ze wel of niet illegaal zijn.

Chris Lee, de Democratische vertegenwoordiger van de staat Hawai, is in ieder geval wel van plan om direct maatregelen te ondernemen tegen deze dozen vol verrassinsââââââgsitems. Hij heeft vorig jaar al naar aanleiding van Star Wars Battlefront II een wetsvoorstel ingediend waarmee games met loot boxes voortaan alleen geschikt zullen zijn voor mensen ouder dan 21 jaar. Deze leeftijdsgrens ligt in lijn met andere regels in de Verenigde Staten.

Er zijn meer Amerikaanse staten die dit voorbeeld willen volgen, maar voor het zover is zal er nog een heel politiek spel voorafgaan. Een nieuwe wet is er niet zomaar want het voorstel moet eerst nog langs verschillende commissies voor het daadwerkelijk goedgekeurd gaat worden. Als het überhaupt wordt goedgekeurd.

Ook in Australië begint de discussie te spelen. Onderzoekers hebben al gekeken of er een link is tussen gokken en lootboxes in videogames, maar vanuit de politiek is er nog weinig mee gedaan. Momenteel staat heel de discussie hier nog in de kinderschoenen en heeft de Australische senaat ongeveer een week geleden pas een motie ingediend om echt onderzoek te starten naar wat er tegen lootboxes kan worden gedaan.

Eerder toonde een Australische studie al wel aan dat veel games de wet overtreden. Zo werden 22 games onder de loep genomen en maar liefst 10 daarvan hadden vergelijkingen met gokken. Uiteindelijk is naar aanleiding hiervan een breder onderzoek gestart waarvan in september pas bekend wordt wat de bevindingen zijn. Het lijkt er dus op dat het nog even gaat duren voor we precies weten wat het Australische standpunt in de zaak wordt.

Australië laat zien dat ze een probleem ziet, maar nog niet hoe ze er op gaat reageren.

Zelfs China is al sinds vorig jaar druk met de discussie rondom loot boxes bezig geweest. Begin vorig jaar had dit land er al kritiek op omdat niet duidelijk is hoe groot de kansen zijn dat je bepaalde loot krijgt. DOTA, League of Legends en dergelijke games moesten aangeven hoeveel kans je maakt om de beste items te scoren. Dit zorgde ervoor dat heel veel ontwikkelaars meer transparantie gingen geven over de kansen die je hebt.

Maar het is onduidelijk wat er sindsdien in China met de discussie is gebeurd. In China is gokken in principe illegaal en dit leidde dan ook al tot discussie betreffende online gamingsessies waar een element van gokken bij komt kijken. Typische Chinese spelen zijn kaartspellen als Mahjong, maar ook online potjes (Chinees) schaak.

In ieder geval is het verboden om beloningen te verkrijgen via echt geld en er moeten digitale fiches en tokens worden gebruikt als virtuele valuta. Er zijn nog andere strikte regels die erg de diepte ingaan en die de kwestie rondom loot boxes erg ingewikkeld maken.

Er wordt veel over loot boxes gepraat, maar het duurt lang voor er echt iets gebeurt. België heeft eerder al een poging gedaan om via de Europese Unie loot boxes uit heel Europa verwijderen. Uiteindelijk is dit plan tot nu toe niet echt van de grond gekomen en de vraag is of dit in de toekomst wel gaat gebeuren. Vooralsnog blijft het bij praten en wat individuele acties, maar verder dan dat is het tot nu toe niet gekomen.

De kans dat landen samen zullen werken om één grote vuist tegen loot boxes te vormen is klein. Hiervoor verschillen de betrokken landen te veel van elkaar. Associate bij Baker McKenzie focust zich op media en IT wetgeving en deed eerder op LinkedIn al een opvallende uitspraak over deze kwestie, want volgens hem gaat het niet gebeuren:

Binnen de Verenigde Staten is er kans dat de wet er doorheen komt, maar het is nog niet duidelijk wat de invloed op ons in Europa zal zijn. Wereldwijd wordt het al helemaal lastig om echt een vuist tegen loot boxes te slaan, want te weinig landen zijn er echt fel op tegen. Tenzij de makers zelf besluiten om na al die commotie geen loot boxes meer in hun spellen te stoppen, blijft deze discussie nog wel even doorgaan. In ieder geval zijn veel games wel laaiend over de nieuwste 'gokgames'.