Column: PlayStation heeft de boot gemist met nieuwe exclusive

PlayStation had grote plannen voor live-service games. Maar volgens Ralph heeft het bedrijf met die plannen de hype gemist, wat duidelijk is geworden tijdens de State of Play.

Het is al jaren bekend dat je geen full-priced games hoeft uit te geven om veel geld te verdienen met een nieuwe titel. Free-to-play games kunnen na verloop van tijd zelf veel meer in het laatje brengen. Een paar jaar terug besloot PlayStation dan ook om een andere strategie te gaan voeren.

De Japanse uitgever staat al lang bekend om kwalitatieve en meeslepende singleplayer avonturen, zoals Uncharted, God of War, The Last of Us en Horizon. En de studio’s zijn daar dan ook in gespecialiseerd. Maar in de jacht op het grote geld werd van bovenaf de orders gegeven om live-service games te maken. PlayStation maakte zelfs bekend dat er tien live-service games in de maak waren bij de verschillende studio’s.

Om de nieuwe strategie in goede banen te leiden, werd zelfs Bungie overgenomen in 2022 voor 3,6 miljard dollar. Met de expertise op het gebied van live-service games - Destiny 2 krijgt zeven jaar na release nog steeds nieuwe uitbreidingen - zou het nieuwe plan ongetwijfeld een succes worden.

Het afgelopen jaar is alleen duidelijk geworden dat het plan van PlayStation om live-service games te maken niet zo makkelijk is als gedacht. De leden van de PlayStation Studios-familie zijn immers gespecialiseerd in het maken van singleplayer games en dat is een heel ander vak dan het maken van titels die spelers jarenlang geïnteresseerd moeten houden.

In oktober kwam dan ook naar buiten dat veel studio’s bij PlayStation het een ‘ongemakkelijke draai’ vinden om te maken. De ontwikkelaars vinden het lastig en zijn niet blij met de nieuwe strategie van PlayStation.

Zelfs het pareltje van PlayStation Studios, Naughty Dog, lukt het niet om de draai te vinden. De studio werkte aan een multiplayer game van The Last of Us, maar nadat er al een tijdje geruchten gingen dat de productie niet volgens plan liep, maakte de studio in december bekend dat het project officieel werd geannuleerd.

Eén van de studio’s die ondertussen rustig heeft doorgewerkt aan een live-service project is Firewalk. Deze ontwikkelaar bestaat uit voormalig medewerkers van Bungie, die dan ook de nodige ervaring hebben op het gebied van live-service games. Vorig jaar werd de titel van de game bekendgemaakt - Concord - en een vage teaser getoond. Details bleven alleen nog onbekend.

Afgelopen donderdagnacht is daar verandering gekomen. Tijdens de State of Play was Concord de grote opener en werd er uitgebreid aandacht besteed aan de game. Eerst werd een cinematic trailer getoond, gevolgd door gameplay met commentaar van de ontwikkelaars.

Maar hoe groots de game werd getoond, zo teleurstellend was de ontvangst. Er zijn niet veel spelers die warm lopen voor de nieuwe IP en heel vreemd is dat ook niet. Aan bijna alles is af te zien dat de ontwikkeling een aantal jaar geleden is begonnen, toen de game-industrie er nog anders uitzag.

Met de trailer leek het er namelijk eerst op dat Concord een soort Guardians of the Galaxy-achtige game zou worden, met een (niet zo succesvolle) poging om de humor van die films na te bootsen. Maar toen het tijd was voor de gameplay, werd duidelijk dat de game een 5 vs. 5 multiplayer first person hero shooter is.

Vier of vijf jaar geleden zou zoiets mogelijk hebben gewerkt, al zou er wel de nodige concurrentie zijn geweest. Overwatch was destijds nog razend populair en Valorant net nieuw. Maar anno 2024 is het genre eigenlijk alweer passé en zijn spelers overgestapt op de volgende hype. Zelfs Overwatch 2 komt niet meer in de buurt van het aantal actieve spelers van het origineel, terwijl de sequel free-to-play is.

Het kan natuurlijk gebeuren dat de wensen van spelers veranderen tijdens het ontwikkelen van een game. Helemaal tegenwoordig, nu het steeds langer duurt om een nieuwe IP tot leven te brengen. Maar het lijkt erop dat PlayStation te log is of niet de ballen heeft om van koers te wijzigen wanneer de wind een andere kant op gaat waaien.

Het is namelijk ook gewoon mogelijk om een game aan te passen tijdens de ontwikkeling en dat hoeft niet meteen te betekenen dat het een flop wordt. Misschien nog wel het bekendste voorbeeld is de titel waarvan PlayStation het succes probeert na te bootsen: Fortnite.

Het project begon ooit als een survival builder, duidelijk geïnspireerd door Minecraft. Die game was destijds de hype van het moment en Epic Games probeerde een graantje mee te pikken. Maar richting release dook ineens PUBG op, dat in no-time gigantisch populair werd. Epic maakte de beslissing om het plan te veranderen en voegde een gratis battle royale-modus aan Fortnite toe. Initieel als toevoeging op de betaalde PvE-ervaring, maar het werd al snel de hoofdmodus van Fortnite.

Het was een gouden beslissing van de uitgever, met als gevolg een game die tot op heden voor meer dan 26 miljard dollar (!) omzet heeft gezorgd. Maar daarvoor moet er wel de nodige flexibiliteit zijn en iemand aan het roer die bereid is om risico’s te nemen. En dat lijkt bij PlayStation niet het geval te zijn.