Column: AI upscaling kan voor een groot probleem zorgen

Met AI upscaling worden er veel mooie mogelijkheden ontgrendeld voor games. Maar momenteel lijkt het ontwikkelaars voornamelijk lui te maken.

Upscaling is geen nieuwe technologie. Met de PS4 Pro werd bijvoorbeeld checkerboard-upscaling geïntroduceerd, waarmee de ontstane gaten - waarbij een 1080p-beeld wordt opgeschaald naar 4K - worden gedicht door te kijken naar de pixels eromheen. De technologie heeft de laatste jaren alleen enorme sprongen gemaakt met de hulp van AI.

Toen Nvidia DLSS (Deep-Learning Super Sampling) was het niet meteen een succes, maar met de komst van DLSS 2.0 is bijna elke PC-gamer een fan geworden. Games die voorheen moeite hadden om 60 frames per seconden te behalen op een hogere resolutie, draaiden nu ineens als een zonnetje op PC. Het was voor veel spelers dé reden om voor een Nvidia GPU te gaan in plaats van een videokaart van AMD.

Ondertussen timmert AMD ook aan de weg met een soortgelijke oplossing voor AI upscaling en console-spelers hopen er al een tijdje op dat een nieuwe console de technologie introduceert. En met de PS5 Pro is het eindelijk zover, in de vorm van PSSR (PlayStation Super Spectral Resolution).

Het lijkt erop dat gouden tijden aanbreken voor gamers, maar dat is misschien niet helemaal het geval. In de eerste jaren van DLSS was de technologie namelijk baanbrekend en zorgde het ervoor dat veel games geweldig draaiden ten opzichte van hun native resolutie. De laatste tijd komt het steeds vaker voor dat ontwikkelaars technologieën als DLSS en FSR zien als standaard, met alle gevolgen van dien.

Een goed voorbeeld zijn de PC-requirements voor Monster Hunter Wilds die recent zijn gedeeld door Capcom. Het wordt aangeraden voor de game om een Nvidia RTX 4060 in je PC te hebben, gecombineerd met een redelijk recente processor. Daarmee kan je de game vervolgens in 1080p afspelen op 60 frames per seconde. Het gaat daarbij niet alleen om native 1080p, maar opgeschaald naar die resolutie via DLSS of FSR.

Voor de aanbevolen specificaties wordt zelfs gerefereerd naar Frame Generation, een technologie exclusief voor de RTX 4000-reeks dat AI inzet om frames te genereren en daarmee de FPS te verhogen. Het zijn belachelijke eisen om een game vervolgens op 1080p te draaien op medium instellingen. Capcom laat niet eens weten wat voor bakbeest je nodig hebt om te gamen op 1440p, laat staan 4K.

Capcom is zeker niet de enige die zich hier schuldig aan maakt. Steeds vaker duiken er PC requirements op waarbij AI upscaling wordt gezien als de standaard. Natuurlijk wordt de technologie steeds vaker gebruikt, maar DLSS of FSR moet niet de reden zijn voor ontwikkelaars om niks te doen aan optimization.

Steeds vaker draaien games op PC dramatisch, zelfs met een RTX 4090, omdat ontwikkelaars luier lijken te worden. Of omdat van bovenaf de opdracht wordt gegeven om daar geen aandacht meer aan te besteden. DLSS of FSR lost het probleem wel op. Terwijl niet eens alle spelers toegang hebben tot die technologieën - DLSS werkt bijvoorbeeld alleen met de RTX 2000-series of hoger. En het is bovendien eigenlijk alleen bedoeld voor 1440p of 4K, want op 1080p zie je wel duidelijk de effecten van upscaling.

Tot op heden hebben voornamelijk PC-spelers last gehad van die veranderende mentaliteit bij ontwikkelaars, maar met de komst van PSSR kan dat ook effect gaan hebben op console-spelers. En dan wordt het al helemaal een probleem als een game dramatisch draait op een normale PS5, waardoor spelers bijna verplicht worden om een PS5 Pro te kopen. Terwijl AI upscaling juist is bedoeld dat je langer met je hardware kan doen, niet korter.